Zo doen WIJ dat…

… in het hoge noorden

Sinds mei dit jaar ben ik aan de slag met kwaliteit bij de WIJ-teams van de stad Groningen. WIJ-teams? Ja, WIJ-teams, de naam die gegeven is aan de Groningse wijkteams. De WIJ-teams zijn er voor iedereen. Vrijwilligers en professionals in de wijken zijn elke dag aan de slag met kleine en grote vragen van bewoners en gezinnen, van enkelvoudige vragen tot meervoudige problematiek. Maar ook iedereen met een goed idee voor de wijk kan er terecht en elke dag zijn er activiteiten met en voor de buurt. We doen het samen.

Graag neem ik jullie mee in hoe wij binnen de WIJ-teams kwaliteit vormgeven. En dan specifiek rondom het geven van vertrouwen en vrijheid aan medewerkers.

Vertrouwen en vrijheid
Zoals jullie weten uit mijn eerdere blogs ben ik fervent voorstander van ‘ruimte voor de professional’. Ik geloof erin dat de professional ruimte moet hebben om na te denken en professionele afwegingen te maken en dat een ‘systeem’ dat niet in de weg mag zitten. In mijn huidige rol mag ik samen met alle WIJ-medewerkers invulling geven aan die professionele ruimte, want bij WIJ Groningen zijn we zo. We geloven erin dat we ons doel “de bewoners zo goed mogelijk helpen” het beste kunnen bereiken door minimale regeldruk en het zorgvuldig nemen van beslissingen. Dit betekent een grote mate van vrijheid, maar ook een grote verantwoordelijkheid voor de WIJ-medewerker. We vragen daarom aan de WIJ-medewerker te reflecteren op het handelen en lastige beslissingen - de zogenaamde ‘kernbeslissingen’ - niet alleen te nemen. WIJ Groningen biedt een kader voor deze manier van werken, dat heet het ‘Methodisch kader’. Daarin staat uitgebreid:

• Wat willen we bereiken?
• Hoe werken we? 
• Hoe beslissen we?

Alle WIJ-medewerkers stimuleren we en dagen we uit om voortdurend de werkwijze tegen het licht te houden (te reflecteren met behulp van het kader): stel vragen aan jezelf en aan de ander, deel je inzichten en dilemma’s, leer van je bevindingen (de reflectieve praktijk). Dit doen we samen aan de hand van praktijkervaringen: op geplande momenten én ongeplande momenten. We werken op deze manier zodat de WIJ-medewerker, in de praktijk kan leren van de eigen én andermans praktijkervaringen en ook zodat WIJ Groningen, als organisatie, kan leren van de praktijk. Met het Methodisch kader en de reflectieve praktijk rusten we de medewerkers toe in hun verantwoordelijkheid.

De kracht is dus dat het Methodisch kader niet alleen uitgewerkt is op papier, maar door deze werkwijze écht onderdeel wordt van de dagelijkse praktijk en zich daardoor uitbetaalt.

Voorbeelden uit de praktijk:

• Ruimte geven doe je overal en leren doe je altijd. 
• Schrijf niet voor, maar stel vragen! Door een vraag als ‘wat denk jij dat het beste is’? Of ‘Wat maakte dat de casus zo goed ging?’. Niet alleen in de geplande casuïstiek, maar elke dag. En doe het zelf ook!
• Werk samen, ook buiten de gebaande paden! Een mooi voorbeeld is ook de medewerker die de telefoon bedient, die samen met de buurtwerker de bewonersvragen analyseert. Wat zouden bewoners zelf kunnen doen of welk preventief en collectief aanbod in de wijk zou goed zijn? En zo zitten ook medewerkers die zwaardere casuïstiek oppakken soms aan de telefoon. Welke vragen kunnen mijn collega’s stellen om de bewoners sneller en beter te helpen en signalen beter te herkennen? 
• Leer in de praktijk, hou het levend! Bekijk terugkerend met medewerkers en bewoners je praktijk, je werkprocessen. Hoe doe ik het en hoe doe jij het? Wat betekent dat voor de bewoner, voor ons als medewerker, voor de effectiviteit, voor….?  Bijvoorbeeld hoe een dossier het beste vorm gegeven wordt, hoe de eerste vraagverheldering optimaal gedaan kan worden etc.  Zo leren en verbeteren we steeds weer en blijft het levend. Daar kan geen papier tegenop!  

Kwaliteit en WIJ
Kwaliteit is voor ons dus gewoon wat we elke dag doen. We ondersteunen de medewerkers om kwaliteit te doen, zelf en met elkaar. We kiezen vormen die passen bij de reflectieve praktijk, zo werken we zoveel mogelijk met ‘praktijkafspraken’ in plaats van uitgeschreven processen en protocollen, waarin we op hoofdlijnen de uitgangspunten en stappen beschrijven maar ruimte laten voor nadenken en afwijken. Alleen daar waar het moet, vanwege de veiligheid van kinderen of externe vereisten, schrijven we meer voor of vragen we een beslissing niet alleen te nemen.

Stilstaan bij je handelen is vooruitgang (Loesje)

Door: Roos van Veen